اسكنر

بيشترين سرعت انتقال اطلاعات در اين روش، ۷۰ كيلوبايت بر ثانيه است، به همين دليل كندترين روش انتقال اطلاعات محسوب مي‌شود. مهمترين مزيت استفاده از پورت‌هاي موازي، صرفهٔ اقتصادي آنهاست، چون نيازي به اضافه كردن كارت‌هاي واسط، براي اتصال به رايانه ندارند.

اين پويشگرها نيز شبيه اسكنرهاي صفحه تخت هستند، با اين تفاوت كه به جاي هد اسكن كننده، سند حركت مي‌كند و معمولاً براي اسكن كردن متون و اسناد مورد استفاده قرار مي‌گيرد.بايد توجه داشت كه به علت حركت تصوير و متن در اسكنر معمولاً كيفيت پايين مي‌باشد.

انتقال تصوير ديجيتال به كامپيوتر براي آنكه تصوير اسكن شده مفيد واقع شود، بايد از اسكنر به نرم-افزارهايي كه روي رايانه اجرا مي‌شوند، انتقال يابد

تكنولوژي اوليهٔ ساخت اين اسكنرها، مشابه اسكنرهاي صفحه تخت است، با اين تفاوت كه به حاي استفاده از موتور براي حركت، از نيروي انساني استفاده مي‌كنند. با وجود اينكه سرعت اسكن آنها بالاست، ولي تصويري با كيفيت كمتر ايجاد مي‌كنند. از اين پويشگرها معمولاً در طراحي صنعتي، ازرسي و آناليز كردن و وسايل پزشكي استفاده مي‌شود. در دنياي امروز، ماشين‌هاي اداري وسايلي ضروري در هر خانه و يا اداره‌اند. ماشين‌هاي اداري اي از قبيل چاپگر، پويشگر، نوت بوك، تبلت‌ها و.... پويشگر يكي از مهمترين اين ماشين هاست كه بيشترين كاربرد آن پويش كردن اسناد در دفاتر اداري و شركت هاست. البته لازم است ذكر شود؛ همان‌طور كه پويشگر براي دفاتر و شركت‌ها ضروري است، يك دانشجو، طراح، حسابدار و... نيز كمابيش به آن نيازمندند. كاربري پويشگرها، همواره همراه با مشكلات و سختي‌هايي هم هست. مثلاً كتاب‌هاي قطور و يا صفحات بزرگي مثل روزنامه‌ها، يا كاغذهايي كه به هم منگنه شده‌اند، خيلي سخت بر روي دستگاه قرار مي‌گيرند. اين مشكل‌ها با استفاده از يك پويشگر دستي قابل حمل به كاري لذت بخش بدل مي‌شود. به راحتي مي‌توان يك پويشگر دستي ۲۱۲ گرمي را در دست گرفت و روي كتاب قطور و سنگين ۳ كيلوگرمي مورد نظر كشيد تا پويشي با كيفيت بالا گرفت. اين پويشگر، بدون نياز به رايانه و بطور مستقل، با دارا بودن يك كارت حافظه ميكرو اس دي (Micro SD)، تمام تصاوير پويش شده را روي حافظه داخلي خود ذخيره مي‌كند. پس از پويش، از طريق حافظه ميكرو اس دي موجود در آن – كه تا ۳۲ گيگابايت قابل ارتقا است- مي‌توانيد با قرار دادن حافظه داخل تلفن همراه خود، همان لحظه اسكن را مشاهده كنيد و يا با استفاده از كابل يو اس بي يا درگاه كارت حافظه، اطلاعات را به سادگي بر روي كامپيوتر، موبايل، دوربين و... منتقل كنيد. تمايز اين محصول با اسكنرهاي روميزي در نحوه شروع به كار آنهاست، به طوريكه در اسكنر روميزي ابتدا بايد نرم‌افزار مخصوص اسكن را بر روي كامپيوتر خود نصب كرده و پس از نصب برنامه اقدام به اجراي پويش از طريق نرم‌افزارهاي سيستم عامل يا خود سازنده نموده كه اين فرايند- بدون احتساب نصب برنامه اوليه- ۳۰ ثانيه تا يك دقيقه زمان برخواهد بود. اما با استفاده از پويشگر دستي، احتياج به نصب هيچ برنامه‌اي نبوده و فقط كافيست دكمه اسكن را روي دستگاه فشار دهيد و از نقطه شروع تا نقطهٔ پاياني مدنظر پويشگر را حركت دهيد.

اين پويشگرها بيشتر در شركتهاي بزرگ چاپ و نشر مورد استفاده قرار مي‌گيرند و داراي كيفيت باور نكردني هستند. آنها از تكنولوژي لامپ تقويت كننده نور استفاده مي‌كنند در اين تكنولوژي، اسناد و تصاويري كه بايد اسكن شوند، بر روي يك استوانه شيشه‌اي پيچيده مي‌شوند. در مركز اين سيلندر، يك شعاع شكن وجود دارد كه نور منعكس شده را به سه قسمت مساوي تقسيم مي‌كند. هر شعاع نور از يك فيلتر رنگي (سبز، آبي و قرمز) عبور كرده و در لامپ تقويت كننده نور به يك سيگنال الكتريكي تبديل مي‌شود.

در اين حسگرها، دستگاه بار جفت كننده، آينه‌ها، فيلترها و لامپ، با رديفي از ديودهاي ساطع كنندهٔ نور، تعويض شده‌اند. مكانيزم حسگر، مركب از ۳۰۰ تا ۶۰۰ حسگر حساس به نور است كه در طول ناحيه اسكن قرار گرفته‌اند. اين حسگرها به سطح مسطح شيشه‌اي كه سند بر روي آن قرار مي‌گيرد بسيار نزديك هستند. هنگام اسكن تصاوير، نور ديودهاي ساطع كننده، با يكديگر تركيب مي‌شود تا يك نور سفيد يكنواخت توليد گردد. سپس نور منعكس شده توسط حسگرها ثبت مي‌گردد.]۳[تكنولوژي حسگر تماسي، نسبت به دستگاه بار جفت كننده، ارزانتر است. علاوه بر اين، از آنجا كه به سيستم آينه‌ها و لنزها نياز ندارد، كوچك‌تر و سبك‌تر است و مصرف انرژي الكتريكي آن كمتر است. از سوي ديگر، پويشگرهاي مجهز به دستگاه بار جفت كننده، تصويري با وضوح و كيفيت بالاتر ارائه مي‌دهند.

هنگامي كه يك عكس روي صفحه شيشه‌اي پويشگر قرار مي‌گيرد، ابتدا به وسيلهٔ يك لامپ زنون يا يك لامپ فلوئورسنت كاتد سرد روشن مي‌شود. (در اسكنرهاي قديمي تر از لامپ‌هاي فلوئورسنت معمولي استفاده مي‌شد كه از شفافيت تصوير كم مي‌كرد.) پس از اين مرحله، تصوير سند به وسيله يك آينهٔ زاويه دار به يك آينه ديگه منعكس مي‌شود. بعضي از پويشگرها دو آينه و برخي ديگر سه آينه دارند. هريك از اين آينه‌ها، تقعر كمي دارند كه باعث مي‌شود تصوير منعكس شده در يك سطح كوچك‌تر متمركز و در نتيجه وضوح تصوير بيشتر شود. آخرين آينه، تصوير را به يك لنز منعكس مي‌كند. لنز نور را از طريق يك سري فيلتر كه كارشان جدا كردن سه رنگ قرمز، آبي و سبز به كار رفته در تصوير است روي دستگاه بار جفت كننده متمركز مي‌كند. اين دستگاه يك آرايه از ديودهاي نوري است كه فوتون‌هاي نور را به الكترون‌ها يا بار الكتريكي تبديل مي‌كند. اين ديودها، حساس به نور هستند. هرچه نوري كه به يك ديود مي‌تابد، روشن‌تر باشد، بار الكتريكي كه در آن مكان جمع مي‌شود نيز بيشتر خواهد بود. به اين ترتيب، رنگهاي مختلف تصوير، بسته به شدت روشنايي كه دارند، از طريق ديودهاي موجود در دستگاه بار جفت كننده، به ولتاژ الكتريكي تبديل مي‌شوند. كل مكانيسم بيان شده شامل آينه‌ها، لنز، و دستگاه بار جفت كننده، هد اسكن كننده را مي‌سازند. اين هد كه به آرامي روي سند حركت مي‌كند، به وسيلهٔ يك تسمه به يك موتور پله‌اي متصل است كه هد را به جلو مي‌برد. هد اسكن كننده از يك طرف نيز به يك مليه متصل است كه از ايجاد انحراف يا لغزش در مسير هد، هنگام خواندن سند، جلوگيري مي‌كند. تنظيمات دقيق احزاي مختلف هد، به مدل اسكنر بستگي دارد. اسكنرها از نظر شفافيت و وضوح تصوير با هم تفاوت دارند كه اين مسئله به تعداد سنسورها در هر سطر آرايهٔ دستگاه بار جفت كننده، دقت موتور پله‌اي، كيفيت لنز و نيز ميزان روشنايي منبع نور بستگي دارد. بديهي است كه يك لامپ زنون با روشنايي زياد به همراه يك لنز با كيفيت بالا، نسبت به يك لامپ فلوئورسنت با يك لنز معمولي، تصويري با كيفيت بسيار بالاتر ايجاد خواهند كرد.

متداولترين نوع پويشگر هستند كه در آنها تصوير مورد پويش روي صفحهٔ تخت پويشگر قرار مي‌گيرد و هد پويش كنندهٔ متحرك با عبور از مقابل آن، از تصوير نمونه برداري مي‌كند. اين پويشگرها داراي ۲ نوع تكنولوژي ساخت هستند:

براي تهيهٔ يك تصوير ديجيتال، پويشگر، متن يا تصوير مورد اسكن را به عنوان مجموعه‌اي از نقاط تيره و روشن در نظر مي‌گيرد. سپس نقاط تيره را به ۱ و نقاط روشن را به ۰ تبديل مي‌كند. به اين ترتيب، تصوير به مجموعه‌اي از ۰ها و ۱ها تبديل مي‌شود كه به آن تصوير ديجيتال مي‌گويند و قابل انتقال به رايانه و ذخيره سازي در آن است.

پويشگر، وسيله‌اي است كه به صورت نوري، تصاوير، متون و يا دست نوشته‌ها را پويش مي‌كند و به تصوير ديجيتال تبديل مي‌كند. نخستين اسكنر تصوير، يك اسكنر استوانه‌اي بود كه در سال ۱۹۵۷ در ادارهٔ ملي استاندارد در آمريكا به وسيلهٔ تيمي به سرپرستي راسل كيريش ساخته شد. اولين تصويري كه با اين ماشين پويش شد، عكس والدن، فرزند ۳ماههٔ كيريش بود كه وضوحي برابر ۱۷۶ پيكسل داشت.

پويشگرها يكي از انواع دستگاه‌هاي ورودي هستند كه به دليل كاربردهاي وسيع و متفاوتي كه دارند، از تنوع و گستردگي بسياري برخوردارند، براي مثال، پويشگر اثر انگشت و اسكنر چهره و يا حتي انواعي از پويشگرها كه براي بررسي مغز و قسمتهاي مختلف بدن مورد استفاده قرار مي‌گيرند و نقش به سزايي در شاخهٔ پزشكي دارند. پويشگرهاي تصوير نيز، يكي از انواع پويشگرها هستند كه براي انتقال تصاوير، متون و يا دست نوشته‌ها به رايانه به منظور ذخيره و يا ويرايش آنها، مورد استفاده قرار مي‌گيرند. اين پويشگرها نيز به نوبهٔ خود داراي انواع متفاوتي هستند كه از ميان آنها، پويشگرهاي صفحه تخت (مسطح)، به دليل قيمت مناسب، كيفيت مطلوب و استفادهٔ راحت، رايجترين نوع پويشگرها محسوب مي‌شوند؛ ولي انواع ديگري از پويشگرها نيز وجود دارند كه كمتر شناخته شده‌اند و كاربردهاي تخصصي و يا حرفه‌اي دارند. در اين مقاله به طور عمده به معرفي اين اسكنرها و انواع آنها مي‌پردازيم. در انتخاب يك پويشگر، مهمترين عامل، نياز خريدار و سطح استفاده از آن است. در ادامهٔ اين مقاله، به معرفي برخي ويژگي‌ها و اصطلاحاتي مي‌پردازيم كه هنگام انتخاب پويشگر، بايد به آنها توجه كرد.

پويشگرها را مي‌توان جانشيني براي دستگاه‌هاي اوليهٔ عكس برداري از مسافت دور دانست، كه يك سيگنال آنالوگ خطي را از ميان خطوط استاندارد تلفن به گيرنده ارسال مي‌كردند و به طور همزمان، شكل متناسب با آن، روي كاغذ مخصوص چاپ مي‌شد. اين سيستم بين سالهاي ۱۹۲۰–۱۹۹۰ مورد استفاده بود. تصاوير رنگي نيز به شكل ۳ تصوير مجزاي قرمز- سبز- آبي فرستاده مي‌شد، كه البته به دليل هزينهٔ بالاي ارسال، انتقال تصاوير رنگي به اين روش، تنها به مناسبتهاي خاص صورت مي‌گرفت. اين دستگاه‌ها به تدريج توسعه يافتند و در نهايت به شكلي كه امروزه مورد استفاده قرار مي‌گيرند درآمدند. از آنجا كه پويشگرها كاربرد گسترده‌اي در صنعت و امور گرافيكي دارند، بر آن شديم تا در اين مقاله، به بررسي پويشگرها و انواع آنها بپردازيم.